Winterwende - Liza Ferschtman & Friends
Liza Ferschtman - viool
Ivan Karizna - cello
Andrey Gugnin - piano
Maurice Ravel Vioolsonate nr. 2 in G
Claude Debussy Cellosonate in d
Dmitri Sjostakovitsj Preludes voor viool en piano, op. 34 (selectie)
❧ Pauze ❧
Sergej Rachmaninov Trio élégiaque op. 9, nr. 2 in d
Liza Ferschtman, Ivan Karizna en Andrey Gugnin spelen Franse en Russische duo’s en een pianotrio
We eindigen Winteravonden aan de Amstel 2024 met een heerlijk Frans-Russisch programma in de Waalse Kerk. Topmusici Liza Ferschtman en Ivan Karizna worden begeleid door de Russische pianist Andrey Gugnin, die onlangs om politieke redenen vluchtte en zich in Nederland gevestigd heeft. Luister naar Ravels Tweede vioolsonate, Preludes voor viool en piano van Sjostakovitsj, de Cellosonate van Debussy en na de pauze een heerlijk Pianotrio van Rachmaninov. Een warm welkom!
-
De avond opent met Vioolsonate nr. 2 van Maurice Ravel. Ravel had de sonate bedoeld voor Hélène Jourdan-Morhange en hij noteerde zijn eerste ideeën in 1922. In april van dat jaar liet hij de violiste echter weten dat de sonate vertraging opliep. En ook toen hij in 1923 het werk aan de sonate weer oppakte en de première voor januari 1924 werd gepland, lukte het hem niet de compositie te voltooien. In 1927 maakte hij het werk uiteindelijk af. Helaas had Jourdan-Morhange haar carrière inmiddels wegens reumatische klachten moeten opgeven en werd de première gespeeld door de Roemeense componist en violist George Enescu, met Ravel zelf als begeleider. Het middelste deel is getiteld ‘Blues’ en hoewel Ravel op dat moment zelf nog nooit in Amerika was geweest, putte hij zijn ideeën uit de jazzmuziek die hij in de Parijse cafés in de jaren 20 hoorde.
Debussy’s Cellosonate is een van de grote meesterwerken in het repertoire voor de cello. Debussy, die sinds in 1910 darmkanker bij hem geconstateerd werd weinig componeerde, werd geïnspireerd door Saint-Saëns’ Septet. Hij vatte het plan op om zes sonates voor verschillende instrumenten te componeren waarvan de Cellosonate de eerste was. Hij schreef het werk in augustus 1915 aan de Normandische kust en het was, na de première in Londen en een uitvoering in Genève, in maart 1917 voor het eerst in Frankrijk te horen. Het project om zes sonates te schrijven strandde na een Sonate voor altviool, fluit en harp in oktober 1915 en een Vioolsonate in de winter 1916–17. Debussy overleed in maart 1918 aan de gevolgen van darmkanker.
Net als o.a. Bach en Chopin schreef Sjostakovitsj in de winter van 1932/1933 een set van 24 Preludes in alle majeur en mineur toonsoorten. In mei 1933 bracht hij de korte werken, elk met een duidelijke stemming en karakter, zelf in première. 19 van de 24 Preludes werden door violist en primarius van het Beethoven Kwartet Dmitri Tsiganov bewerkt voor viool en piano. Sjostakovitsj was hier zelf erg blij mee en heeft ze ook deels zelf uitgevoerd. De resterende 5 Preludes bewerkte hij met pianist Alexander Blok zelf voor deze bezetting. Liza Ferschtman, een van Nederlands topviolisten, speelt een selectie uit de 24 werken.
Sergej Rachmaninov componeerde het Trio élégiaque op. 9, nr. 2 in d tussen 25 oktober en 15 december 1893 en droeg het op aan vriend en mentor Tsjaikovski, die in november 1893 overleed. Hoewel Rachmaninov pas 20 jaar oud was toen hij dit werk componeerde, is het Trio een voorbode van zijn volwassen stijl. Het eerste van de drie delen zet een sombere toon met zijn treurige melodieën en melancholische harmonieën. Het tweede deel contrasteert met een vurig en gepassioneerd karakter, waarna het derde deel terugkeert naar de introspectieve stemming van het eerste deel en eindigt met een gevoel van verlangen en onopgeloste emoties. Maak je op voor een geweldige tweede helft van dit concert en een prachtig einde van Winteravonden aan de Amstel 2024.